Cornelis van Lanschot legde in 1737 in 's-Hertogenbosch het fundament voor de huidige beursgenoteerde wealth manager. Arines Kempen stond in 1903 aan de wieg van Kempen & Co. Van Lanschot Kempen is hiermee het oudste onafhankelijke financiële instituut van Nederland.
Lees hieronder meer over onze historie.
Op 22 juli 1737 boekte Cornelis van Lanschot zijn eerste inkopen voor zijn handel in koloniale waren in zijn 'Ontfangboek'. Hiermee begint de officiële geschiedenis van Van Lanschot.
Cornelis van Lanschot werd in 1711 in het Brabantse Loon op Zand geboren, als zoon van Adrianus Franciscus van Lanschot (1682-1731) en Elisabeth van den Hove (1684-1762). Het geslacht Van Lanschot woonde generaties lang in de omgeving van Zundert. Adrianus Franciscus was de eerste die zijn geluk elders zocht. In Loon op Zand vestigde hij zich als bierbrouwer. Na zijn dood nam zijn oudste zoon, Lambertus, het vak van hem over en ging wonen in Waalwijk.
Cornelis trouwde met de Venlose koopmansdochter Henrica Cecilia Henrici en vertrok naar 's-Hertogenbosch. Kort na zijn inschrijving als poorter van de stad, in juli 1737, werd hij toegelaten tot het Kramers- en Tingietersgilde. Cornelis specialiseerde zich in de klein- en groothandel in koloniale waren, die hij bij de Verenigde Oost-Indische Compagnie inkocht.
In 1744 betrok hij het pand 'De Gulden Ketel' aan de Markt. Vanuit 'De Gulden Ketel' en later de aangrenzende panden 'De Hemel' en 'Het Lam' bedreven de Van Lanschots generaties lang hun handel. De winsten uit het bedrijf en de nalatenschap van de familie van zijn vrouw belegde Cornelis in huizen en landerijen. In 1767 trok hij zich ten gunste van zijn zoon Godefridus terug uit de firma en verhuisde naar Antwerpen. Hij stierf in 1789.
Godefridus van Lanschot werd samen met zijn tweelingzus Maria Christina op Nieuwjaarsdag 1743 in 's-Hertogenbosch gedoopt. Godefridus, die vroeg zijn moeder verloor en sinds het einde van de jaren vijftig zijn vader in de zaak meehielp, werd in 1767 firmant.
Hij was de juiste man op de juiste plaats. Aan de firma gaf hij geen nieuwe inhoud. Geen wezenlijke verschillen met het beleid van zijn vader, wel versteviging en uitbouw. Hij wekte de indruk een man uit één stuk te zijn, die ogenschijnlijk zonder problemen de door zijn vader aangegeven weg vervolgde. Hij was de uiterlijk rustige, weinig spontane, maar wel degelijke schakel tussen zijn vader, die hem tot voorbeeld was en zijn zoon, die vanaf het begin van de negentiende eeuw de firma en familie zou gaan leiden. Een type mens dat niet vernieuwde, maar verbond.
Hij overleed onverwacht op 10 januari 1799. Zijn vrouw Anna Potters overleefde haar man niet lang en overleed op 10 april van hetzelfde jaar.
In het boek over de geschiedenis van de firma F. van Lanschot uit 1937 staat het volgende vermeld over de eerste effecten die Godefridus van Lanschot kocht: "De eerste, bewaard gebleven, effectennota dateert van 21 april 1784 en betreft den aankoop van drie obligaties, 'yeder groot een duysent guldens, ten laste de kroon Sweeden in Dato 1 December 1783 alle in Blanko ten comptoire Hope Comp.' 'Zweedsche, Deensche, Brunswijksche, Kyzerlyke, Russische' en voorts de in die jaren geliefde stukken op Amerikaansche (Westindische) Plantages en op de Deensche Westindische eilanden kwamen vrij regelmatig voor."
Het wapen werd in de zeventiende eeuw al gebruikt door de familie Van Lanschot en het wordt nog steeds - zij het in bewerkte vorm - gebruikt voor de onderneming. Op een zilver en groen dekkleed zijn drie groene bomen afgebeeld. Voor de middelste boom staat een rode burcht. De burcht kan ontleend zijn aan het wapen van de familie Van Buerstede. De wapenspreuk luidt: 'Exaltabor in terra', zoveel als 'verheven in het land.' De naam Van Lanschot is afgeleid van een langwerpig stuk land of 'lang schot', gelegen bij Achtmaal onder Zundert. Al vanaf de vijftiende eeuw kwam het geslacht Van Lanschot in Zundert voor.
Franciscus van Lanschot (1768-1851) werd in het jaar 1799 door het plotselinge overlijden van zijn vader en moeder belast met de leiding van de firma. In de periode van de Bataafse en Franse Tijd breidde hij het aantal leveranciers behoorlijk uit, maar beperkte het goederenassortiment tot koffie, thee, suiker, kandij en rijst. De contacten met cliënten in het Luikse en voormalige Oostenrijks-Nederlandse gebied werden behouden. Tot aan de komst van het koninkrijk realiseerde hij een aanzienlijke uitbreiding van de handelsomvang, zoals zijn vader Godefridus dat bereikt had ten opzichte van stichter Cornelis.
Franciscus werd door zijn bestuurlijke en zakelijke kwaliteiten de grondlegger van het vermogen van de familie Van Lanschot. Hij was ook de naamgever van de vennootschap. Onder zijn toezicht werd het karakter van de firma in de loop van de negentiende eeuw danig veranderd. Kassiers- en bankzaken namen, naast de goederenhandel, een steeds belangrijkere plaats in. Het incassobedrijf breidde zich sterk uit en ook de rekening-couranten met Amsterdamse en Rotterdamse kassiers. Kortlopend industrie- en handelskrediet werd door Van Lanschot met name verstrekt aan de Brabantse textielnijverheid. Franciscus verstrekte op bescheiden schaal krediet op middellange en lange termijn, net als Godefridus al deed. Maar zij onttrokken de hiertoe benodigde gelden aan het privé-vermogen.
Omstreeks 1801
Na de vereniging met België en het uitroepen van het Koninkrijk der Nederlanden in 1815 moest een nieuwe regeling tot stand komen van het muntwezen. De geplande omvangrijke aanmunting liet op zich wachten. Hierdoor was er vanaf 1816 een tekort aan pasmunten. Er werd gezocht naar een tijdelijke oplossing door buiten de overheid om zelf pasmuntjes in omloop te brengen. De Utrechtse kruidenier Bleijenstein kwam hier als eerste in ons land mee op de markt. Ook door firmant Franciscus van Lanschot zou dit pasmuntje in omloop zijn gebracht. De volksmond sprak generaties lang over het zogenaamde Lanschotje, hoewel het archief hier niets over meldt.
Na de dood van zijn vader in 1851 nam August van Lanschot (1794-1874) samen met broer Godefridus de Firma F. van Lanschot over. Godefridus trad enkele jaren later terug. August volgde de ontwikkelingen in de wereld van hypotheken op de voet. In een tijd waarin de nijverheid belangrijker werd, ontstond grotere behoefte aan krediet. In 1865 was hij in Amsterdam een van de 24 oprichters van de Kas-Vereeniging. De Firma Van Lanschot was ook een van de vertegenwoordigers van de Nationale Hypotheekbank, opgericht in Amsterdam in 1861.
De firma behield tot in de jaren zeventig het karakter dat zijn vader Franciscus haar gegeven had: een kassiersfirma, die ook handelszaken verrichtte. Kenmerkend was dat August zich steeds als 'koopman' betitelde. Zijn firma werd aanbevolen als 'een solide en geaccrediteerd adres'. Kort voor zijn overlijden in 1874 trok August zich terug uit het dagelijkse beheer.
Godefridus van Lanschot (1835-1907), Fried sr. genoemd, was een geboren bankier, even alert als beminnelijk en behoedzaam. Hij zette in 1881 een punt achter de handelsactiviteiten om zich helemaal toe te leggen op kassier- en bankzaken en de handel in effecten. Hij wist het vermogen aan geld, grond en huizen van de firma bijna te verdubbelen en loodste de bank solide de twintigste eeuw binnen.
Het incassobedrijf en de effectenhandel vormden de ruggegraat van de firma. Hiernaast vond op bescheiden schaal kredietverlening plaats aan Brabantse handel en industrie. Bovendien hield Fried sr. zich bezig met het sluiten van hypotheken en het plaatsen van pandbrieven. Hij stimuleerde woningbouw en krotopruiming als commissaris van de Bossche Bouw Maatschappij. Ook was hij enige tijd lid van het bestuur van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in 's-Hertogenbosch.
Met ingang van 1 januari 1901 werden Fried van Lanschot Jr. (1868-1935) en zijn broer Karel van Lanschot (1869-1945) firmant. Samen leidden ze de firma door de beurscrisis van 1907. Vanaf 1909 volgde een opleving, die in 1913 overging in een lichte recessie. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam het tot oprichting van nevenvestigingen van de firma. In Amersfoort, Driebergen, Zeist, Tegelen, Venlo, Oosterhout en Valkenswaard bestonden er op het einde van de Eerste Wereldoorlog vestigingen van F. van Lanschot's Bank. In de jaren twintig kwamen de firmanten op dit beleid terug.
Karel van Lanschot hield zich voornamelijk bezig met het incassobedrijf en het beheer van de wisselportefeuille. Hij werkte nauwgezet en zorgvuldig. Hij was de juiste man voor het verzekeren van de goede gang van zaken op het kantoor zelf. Broer Fried Jr. was als het ware de zakenman en trad met flair op naar buiten. Hij was de financier, belast met de kredietgeving. Hij won het vertrouwen van de relaties of aanstaande relaties en was ook in staat om hen vertrouwen te geven.
'Mijnheer Jan', zoals het bankpersoneel Jan van Lanschot (1900-1983) intern noemde, trad op 1 januari 1928 aan als firmant van F. van Lanschot Bankiers, naast zijn vader en zijn oom Karel. Goed en wel ingewerkt, kreeg de jonge firmant de beurskrach van oktober 1929 te verwerken. In vergelijking met andere branches kwamen de Nederlandse banken de crisis in de jaren dertig redelijk goed door. De firma F. van Lanschot kende in 1932 bij een balanstelling van vijf miljoen gulden weinig problemen met liquiditeit. Een van de opmerkelijkste activiteiten van Jan van Lanschot in de crisisjaren was een reclamecampagne in de pers.
In de vier decennia dat Jan van Lanschot bankierde, ontwikkelde de bank zich van een plaatselijk en regionaal georiënteerd familiebedrijf tot een middelgrote bank, die zijn vleugels eerst landelijk uitsloeg en later ook over de grenzen. Jan van Lanschot werkte als bankier met een sterk ethische en filosofische inslag. Oosterse denkwijzen en de antroposofie lagen hem na aan het hart. Net als geschiedenis: die van zijn geboortestad en streek, en niet in het minst van de eigen familie en de bank. Een geordend bedrijfsarchief en het begin van een reeks publicaties over de firma waren dan ook mede aan hem te danken. In 1969 trok hij zich terug ten gunste van zijn zoon, Jan Cees van Lanschot.
In 1937 begon Jan van Lanschot systematisch reclame te voeren in de pers.
Zijn vader Fried was tegen iedere vorm van reclame in de media: "Een dokter adverteert ook niet" was zijn mening. Zoon Jan wilde meer bekendheid geven aan de firma en cliënten aantrekken: "het publiek moet niet naar de bank, maar de bank moet naar het publiek".
Tijdens de oorlogsjaren werd op initiatief van Jan van Lanschot het Psychologisch Laboratorium van professor Rutten ingeschakeld.
In de loop van 1943 kwam het 'Psycho-technisch rapport over de particuliere bank'. Veel aandacht werd besteed aan de manier waarop reclame gevoerd moest worden. Direct na de bevrijding van Zuid-Nederland voerde de firma een reclamecampagne.
In juli 1945 nam Karel van Lanschot afscheid van de firma. Op 1 februari 1946 volgde mr. Henri van Lanschot (1904-1978) hem op. Net als zijn voorganger hield hij zich bezig met de goede gang van zaken op het kantoor in 's-Hertogenbosch.
Nadat Jan Cees van Lanschot (1929-1991) als firmant was toegetreden, werd hij benoemd tot directeur van het op 2 augustus 1954 geopende kantoor in Eindhoven. In 1959 volgde Tilburg. De draad uit het begin van de twintigste eeuw werd weer opgepakt en een netwerk van kantoren kwam tot stand. Tegen de jaren zestig was Jan Cees belast met de geldmarktzaken, de buitenlandse betrekkingen, de geaffilieerde banken Staal en Co. en Vermeer en Co. en de World Banking Corporation Ltd. Toen zijn vader Jan van Lanschot zich terugtrok, nam Jan Cees in 1969 de leiding van de firma over.
Met de komst van Willem van Lanschot (1914-2001) waren drie takken van de 's-Hertogenbossche Van Lanschots vertegenwoordigd in de firma.
In de periode tot 1978 introduceerde hij samen met de andere firmanten een nieuwe financiële structuur met internationale aandeelhouders. Van 1978 tot 1984 was hij president-commissaris. Lees meer over Willem van Lanschot op Wikipedia.
In de jaren 60 en 70 verschenen verschillende reclames van Van Lanschot op tv, gemaakt door de Toonder Studio's. Bekijk deze reclames op ons YouTube kanaal. De animatie en het concept van de tweede reclame is van animator Börge Ring. Het derde filmpje is vermoedelijk van Börge Ring of van zijn collega Bjørn Frank Jensen. Mogelijk was Harrie Geelen verantwoordelijk voor het schrijven van de live action spots.
Meer over de Toonder Studio's vindt u in het boek 'De Toonder Animatiefilms' van Jan-Willem de Vries, op www.toondercompagnie.nl.
Na de omvorming van de bank tot een naamloze vennootschap in 1978 was er voortaan sprake van een Raad van Bestuur. Jan Cees van Lanschot werd de eerste bestuursvoorzitter. Het bestuur bestond verder uit o.a. mr. drs. C.L.M. de Quay, dr L.J.C.M. Le Blanc, M.C.A. Klinkenbergh, Maarten van Lanschot, A.C. van Herpen en H.J. Baeten.
Op 1 juli 1991 opende Van Lanschot in Antwerpen aan de Jan van Rijswijcklaan 4 de eerste vestiging op Belgisch grondgebied. In 1995 werd ook een vestiging operationeel in Turnhout, in 1996 in Lanaken en in 1997 in Gent. Maak kennis met Van Lanschot in België op www.vanlanschot.be.
In 1995 gaf Van Lanschot verder handen en voeten aan de strategie om haar doelgroep ook over de grenzen te kunnen bedienen. Zij ging haar vermogende particuliere klanten achterna en opende een kantoor in het Zwitserse Zürich. In 1996 volgde een kantoor in Genève (foto). Maak kennis met Van Lanschot in Zwitserland op www.vanlanschot.ch.
Op 11 juni 1999 maakte Van Lanschot bekend op korte termijn een beursnotering aan de AEX te willen verkrijgen. Met de beursgang beoogde Van Lanschot verbetering van de toegang tot de kapitaalmarkt en vergroting van de naamsbekendheid. Daarnaast wilde Van Lanschot door verbreding van de aandeelhoudersbasis haar zelfstandige en onafhankelijke positie benadrukken. De beursgang vormde tevens het sluitstuk van de verandering van de aandeelhoudersstructuur die in 1994 plaatsvond.
Na overeenstemming te hebben bereikt met ING Groep NV, tekende Van Lanschot op 27 september 2004 de koopovereenkomst voor de overname van CenE Bankiers. Met CenE Bankiers versterkte Van Lanschot haar positie als bank voor de vermogende particulier en het (familie)bedrijf.
Godfried van Lanschot (1964) werd op 10 mei 2006 benoemd tot commissaris. Hij is een van de zonen van Jan Cees van Lanschot, die de bank vele jaren heeft geleid en in 1991 overleed. Godfried van Lanschot was geruime tijd werkzaam in het bankwezen en actief als private investor. Met zijn benoeming in de Raad van Commissarissen kreeg de negende generatie Van Lanschot een directe betrokkenheid bij Van Lanschot Bankiers.
Van Lanschot nam op 2 januari 2007 Kempen & Co over om de positie voor de doelgroepen vermogende particulieren, institutionele beleggers, ondernemingen en ondernemers verder te versterken. www.kempen.nl
In 2013 lanceert Van Lanschot haar online spaar- en beleggingscoach Evi van Lanschot. Behoud en opbouw van vermogen is namelijk niet alleen relevant voor particulieren die al vermogend zijn. Evi van Lanschot is er ook voor starters op de vermogensmarkt. www.evivanlanschot.nl
In 2016 nam Van Lanschot de private banking-activiteiten van Staalbankiers over. De overname stelt ons in staat ons beheerd vermogen te vergroten en een nog groter aantal klanten te gaan bedienen. Staalbankiers heeft een sterke positie in haar marktgebieden. De professionals en specialisten van Staalbankiers ondersteunen vermogende particulieren, ondernemers, professionals, verenigingen en stichtingen, hetgeen nauw aansluit bij de klantgroepen van Van Lanschot.
Op 18 mei 2017 keuren de aandeelhouders de naamswijziging van Van Lanschot NV in Van Lanschot Kempen NV goed. De statuten worden aangepast. Op 30 juni 2017 opent bestuursvoorzitter Karl Guha de beurs met een gongslag ter gelegenheid van de introductie van de nieuwe naam, het nieuwe merk en het nieuwe tickersymbool VLK.
In 2017 nam Van Lanschot Kempen de wealth managementactiviteiten van UBS in Nederland over. Met deze acquisitie zetten we een belangrijke stap in onze positionering aan de bovenkant van de markt voor wealth management. De combinatie van ons aanbod en de activiteiten van UBS resulteert in een sterke en onderscheidende propositie voor family offices, verenigingen en stichtingen en zeer vermogende particulieren.
Van Lanschot Kempen heeft begin 2021 de overname van Hof Hoorneman Bankiers afgerond, een volgende stap in de uitvoering van haar groeistrategie. Hof Hoorneman Bankiers is een Nederlandse wealth manager met ongeveer € 2,0 miljard client assets. Haar kernactiviteiten omvatten private banking, online vermogensbeheer en settlement only-diensten.
In 2021 hebben Van Lanschot Kempen en de toonaangevende, onafhankelijke wealth manager Mercier Vanderlinden hun krachten gebundeld op de Belgische wealth management markt. Zij vullen elkaar goed aan op het gebied van klantenportefeuille en -netwerk, productaanbod en geografische spreiding.